Een nulwoning, nul woning, energie neutrale woning, balanswoning, energiebalanswoning, nul-energiewoning of CO2-neutrale woning is een woning die met een normaal leefpatroon en een hoog comfort niveau over een heel jaar gezien evenveel energie opwekt als hij verbruikt.

Een nulwoning hoeft niet autonoom te zijn: ‘s zomers kan bijvoorbeeld de hoeveelheid energie terug geleverd worden aan het elektriciteitsnet die ‘s winters daaruit verbruikt wordt. Voor het maken van een nulwoning begint men met het energie gebruik te minimaliseren. Dit kan bereikt worden door vergaande isolatie, luchtdichtheid met balansventilatie en aardpijp (EWT), driedubbel glas, een zuidelijke oriëntatie van de woning en het gebruik van energiezuinige apparaten. Het Passief Huis-concept.

Vervolgens gaat men op een energie efficiënte manier de woning verwarmen en voorzien van warm water. Dit door het gebruik van bijvoorbeeld een warmtepomp, thermische collectoren en warmtebuffers. De overige vraag naar energie wordt opgewekt met hernieuwbare energie, bijvoorbeeld met zonnepanelen en/of een windmolen. De uitgangspunten voor het realiseren van een nulwoning zijn gebaseerd op de trias energetica.

De drie stappen om een nulwoning te realiseren:
Stap 1: Beperk de energievraag (goed geïsoleerd en luchtdicht bouwen, warmteterugwinning). Gebruik energiezuinige apparatuur. De handigste manier om deze stap te realiseren is het passief huis concept. Deze woning heeft maximaal 15Kwh/m2 nodig voor verwarming. Dit wordt bereikt door goede isolatie (30 cm en meer), een goede luchtdichtheid (gecontroleerd door een blowerdoortest) om een maximaal rendement te halen uit een hoog rendement warmte terugwininstallatie op de ventilatielucht. Drie dubbele beglazing in geïsoleerde kozijnen maken het af. Neem deze maatregelen serieus en let op koudebruggen in de constructie en werk nauwkeurig. Verder kan het energieverbruik verminderen door te kijken naar de verlichting en gebruik gaan maken van led-verlichting. Ook even kijken naar de verschillende apparaten in huis zoals koelkast, droger (warmtepompdroger), waterbed er uit enz.

Stap 2: Gebruik een efficiënt systeem voor verwarming en warm water. Gebruik bijvoorbeeld thermische collectoren met een warmtebuffers, een warmtepomp met bodemwarmte en energiemanagers om de juiste warmte/energie bronnen te kunnen aanspreken. Maar vergeet passieve energiebronnen niet als zuidelijke oriëntatie van de woning, glasoppervlakten en aardpijp. Zorg voor een zuid georiënteerde woning zodat er passief optimaal gebruik gemaakt kan worden van de zonnewarmte. Zorg tegelijkertijd voor een goede zonwering om oververhitting in de zomer en energie gebruik voor koeling te voorkomen. Geloof in een all electric house.

Elektriciteit leent zich om terug te leveren aan het net en is flexibel. Bij het gebruik van gas of houtstook is het moeilijk te controleren of u daadwerkelijk een nulwoning hebt. Dit neemt niet weg dat deze woningen een zeer laag energieverbruik kunnen hebben. Denk ook aan andere passieve oplossingen zoals een aardpijp voor de warmte terugwininstallatie, bijvoorbeeld zoals bij dit huis , of thermische collectoren voor warm water en eventueel verwarming. Inzet van warmtepomp om uit PV(T) panelen en/of bodem de warmte te halen voor verwarming en warm water.

Stap 3: Wek de nog benodigde energie op met hernieuwbare energie zoals pv panelen en/of een windmolen. Let er op dat u genoeg opwekt. Vaak gaan berekeningen uit van een huishouden dat 2000Kwh per jaar gebruikt. Dit is niet realistisch. Er is extra elektriciteit nodig voor warmtepomp en eventuele passieve koeling.

Bij deze Nulwoning is uitgegaan van 5000Kwh (4 personen waaronder 2 kinderen), waarvan 3500Kwh direct elektriciteitsverbruik en 1500Kwh voor opwekking van 2500Kwh verwarming en 3600 Kwh warm water. Een nulwoning moet comfortabel zijn. Het Nulwoning-concept is eigenlijk alweer een stapje verder: De Pluswoning, levert voldoende extra elektriciteit om een elektrische auto een kleine 50.000 kilometer per jaar te laten rijden. Fantastisch toch?